Een echte sollicitatiebrief

In dit artikel vertel ik je mijn visie op een echte sollicitatiebrief, versus een onechte brief. We kijken naar opbouw en inhoud, maar ook naar het belang van authenticiteit. Ik leg uit waarom AI je wel kan helpen, maar je uiteindelijk je brief het beste zelf schrijft.

Herken jij een typisch door AI geschreven tekst? Als jij het doorziet (patroonherkenning, anyone?), dan doet een recruiter dat zeker. Ik vertel je hoe je dat anders aanpakt, zelfs met hardnekkig uitstelgedrag.

Met de inzichten uit dit artikel schrijf jij straks – mits de vacature daarom vraagt – gewoon zelf een echte brief. Ben je beter in praten? Lees dan binnenkort mijn artikel over de follow-up, oftewel het nabellen. Want ook dat lukt je straks prima.

‘Sollicitatiebrief?’ hoor ik de vroege vogels nu al zeggen. ‘Moet Pathwise ons niet adviseren om te gaan netwerken? Brieven schrijven is uit, koffietje doen is in’. Dat klopt als een zwerende vinger. Netwerken is hét olifantenpaadje van de jobhunt geworden; net als dat de snelste weg van je trein naar de bushalte niet over de stoep, maar schuin door het gras is. Toch, als je online solliciteert, stuit je vaker wel dan niet op de vraag om een motivatie, een verwoording waarom je die baan bij dat bedrijf wil. Skippen? No-go.

Dat is ook gelijk de eerste goede reden om überhaupt een brief bij je cv te voegen. Je curriculum vitae is een opsomming van studie en werk; het vertelt geen verhaal. Natuurlijk kan een recruiter wel aanname op aanname doen waarom jij juist bij zijn bedrijf wil werken, maar wie zegt dat hij die moeite neemt? Eigenlijk vraag je hem al gelijk om diep denkwerk terwijl jij de antwoorden al hebt. In die motivatiebrief staat dus wat jou interesseert aan precies dat werk bij juist dat bedrijf. Lees je goed in op de website, spit een online nieuwsblad door op artikelen waar het bedrijf in voorkomt. Als je eenmaal voor ze werkt ben jij ook hun ambassadeur, dus ken hun achtergrond en bepaal of je het eens bent met hun doelstellingen. Als je dat in je brief weet te verwoorden, voelt de recruiter al dat ze aan jou een enthousiaste loyale collega gaan krijgen. Punt voor jou.

Recruiters lezen soms wel tientallen brieven per dag. Ze ontwikkelen razendsnel een gevoel voor clichés, lege zinnen en AI-achtige opbouw. AI-gegenereerde brieven zitten vaak vol met vage krachttermen (“dynamisch en gepassioneerd”, “uw perfecte teamplayer”) en onpersoonlijke zinswendingen. Na een vast aantal woorden volgt bijvoorbeeld een heel kastlijntje — zoals hier. Je kan de hele brief zelf geschreven hebben, maar het riekt wel naar AI en daar gaan bij een recruiter de nekharen van overeind staan. Op de werkvloer moet je ook zelf het woord doen, dus begin daar maar mee in je brief. Give respect, where respect is due. Het respect dat je toont door zelf te schrijven, is het respect dat je zult ontvangen. Als je dan toch een geautomatiseerde afwijzing ontvangt, heb jij tenminste je best gedaan.

Een authentieke brief scoort beter dan een perfecte brief. Hadden we het al over bij Sollicitatieangst. Je kunt blijven schrijven en schrappen tot de brief niet perfecter kan (wanneer is dat?), maar voor je het weet is de vacature al ingevuld. Je kunt nooit helemaal inschatten wat de recruiter in jouw woorden leest, dus schrap het streven naar perfectie. Wil je gewoon een steengoede brief, laat hem dan door mij nakijken. Voor een fractie van je toekomstige maandsalaris heb jij dan een brief die goed voelt en goed scoort. Ik streep je fouten aan en adviseer of je ze eruit moet halen (en doe nog veel meer dan dat). Je wordt straks niet beoordeeld op perfect en foutloos schrijven, wel op professioneel kunnen communiceren. Mij om hulp vragen bij een sollicitatie betekent dat je serieus aanpakt en op tijd een vakidioot inschakelt. Als jij met je team na maanden development gaat releasen huur je ook gerust een pentester in om gaten in je code te schieten. Investeren en oogsten, zo werkt dat.

Je kunt AI je spelling laten controleren, maar wees erop bedacht dat LLM’s jouw taalgebruik spiegelen. Nooit gemerkt? Als jij consistent genoeg spelfouten maakt of kromme zinnen typt, neemt het model die klakkeloos over. Veel mensen denken dat AI vanzelf foutloos schrijft, maar niets is minder waar. Garbage in is garbage out. Vertrouw daar dus niet blind op.

Ten slotte helpt zelf schrijven je je beter voor te bereiden op het gesprek. Het dwingt jezelf na te denken over die motivatie, je relevante ervaring, je sterke en zwakke kanten. Als je alles door AI laat doen kun je in een gesprek zomaar door de mand vallen. Je kent je eigen verhaal niet goed en wordt gevraagd naar beweringen die niet helemaal kloppen. Goede recruiters kunnen aan je ogen zien of jij je iets herinnert, of dat je het verzint. Zit je dan.

Dan maar helemaal geen AI gebruiken? Nee, zo zwart-wit hoeft het niet. Begin met een kladje voor jezelf. Doorloop de wensen en eisen in de vacature en noteer luchtig hoe je past in dat profiel. Voer dat kladje dan gerust aan AI. Vraag hem om, als een professional, voor jou een sollicitatiebrief op te stellen, in jóuw schrijfstijl. Met dat resultaat (vol met kastlijntjes en typisch AI-taalgebruik) ben je al voorbij aan het schrijversblok. Zet er een treffende intro voor, en een warme hint tot een uitnodiging op gesprek na. Laat alles daar tussenin van jou zijn.

Ik heb nog wat korte tips eromheen, maar die krijg je van me bij een persoonlijke check.

---

Heidi Ulrich is The Career Cheat Code. Ze is jouw gids voor sollicitaties in de IT en techniek. Kijk wat ik voor jou kan oplossen of plan een sessie met me in je agenda. Met Pathwise word jij tech savvy!